AI gaat de tech­niek­sec­tor op zijn kop zetten: hoe ga je daarmee om?

Techniek Nederland heeft afgelopen jaar uitgebreid onderzoek gedaan naar de impact van nieuwe technologieën als AI, robotisering en industrialisatie op de sector. Het uitgebreide rapport daarover wordt gepresenteerd op DigiBouw dat komende november wordt gehouden. Terry Heemskerk, programmamanager Innovatie bij Techniek Nederland, vertelt vooruitlopend op het event wat hem het meest opviel.

Met het onderzoek maakt Techniek Nederland ontwikkelingen inzichtelijk voor de achterban, vertelt Heemskerk. ‘We kijken daarbij naar de middellange termijn, dus we hebben nu tot 2030 gekeken. Wat gaan AI, robotisering en industrialisatie betekenen voor de branche én voor de bedrijfsvoering van individuele bedrijven. Wat betekent het voor jou als je aan de slag gaat met deze technieken? Wat is de consequentie als je niet meegaat?

Opmars van AI

Het meest opvallend aan het onderzoek vindt Heemskerk de razendsnelle opmars van AI in het afgelopen jaar. ‘Dit project is gestart als een onderzoek naar Robotisering, AI en Industrialisatie. Maar AI heeft zich zo snel ontwikkeld dat we uiteindelijk AI vóór robotisering hebben gezet. De snelheid waarmee AI zich heeft ontwikkeld heeft iedereen verbaasd, dit had niemand zien aankomen.

Heel veel bedrijven zijn al bezig met AI en robotisering. Iedereen is het erover eens dat de impact disruptief kan zijn. Deze technieken gaan de hele branche op z’n kop zetten. ‘Daarmee raakt het direct aan de bedrijfscontinuïteit, aan jouw toegevoegde waarde als installateur of technisch dienstverlener. Dat kun je positief opvatten of negatief. Positief is dat je ermee aan de slag kunt. Negatief is dat als je je er niet in verdiept, dat je verdienmodel dan wordt weggeslagen’, denkt Heemskerk. ‘Natuurlijk zijn daar gradaties in. Als je een klein bedrijf hebt op de consumentenmarkt, dan zal de impact niet zo heel groot zijn. Maar als je een zakelijke dienstverlener bent met heel veel connecties en samenwerkingsverbanden, dan is de impact veel groter.’

Wat betekent dit voor mij?

Organisaties die in de toekomst nog relevant willen zijn zullen zich dus moeten verdiepen in AI. Maar dat wil volgens Heemskerk niet zeggen dat ze helemaal de techniek in moeten duiken. ‘Je moet je richten op wat AI voor jouw bedrijf kan betekenen. Probeer daar duidelijk zicht op te krijgen.’

Heemserk benadrukt dat ondernemers zich moeten verdiepen in de diverse vormen van AI. ‘Dus kijk niet alleen naar generatieve AI, zoals Chat GPT, maar óók naar hybride AI. Misschien is die laatste wel veel interessanter voor jouw bedrijf. Verder is het zo dat je alleen optimaal kunt profiteren van AI als de kwaliteit van je input goed is.’

Verder moet je het brede plaatje zien. ‘Kijk niet alleen bedrijfseconomisch, maar ook naar de werving van nieuwe medewerkers of bijscholing van huidige werknemers. Want AI heeft ook impact op de mensen die je hebt en de mensen die je zoekt. Bovendien hebben de verschillende technologieën impact op elkaar. AI is bijvoorbeeld voorwaardelijk voor robotisering, het is overal onderdeel van.’

AI wordt alleen maar be­lang­rij­ker

Het is belangrijk om je te realiseren dat AI en robotisering niet meer weggaan, en het heeft dus ook geen zin om er bang voor te zijn. Toch begrijpt Heemskerk die angst wel. ‘Er is soms een bepaalde angst dat sommige werkzaamheden worden overgenomen door robots of AI. Maar dan gaat het vaak om saai, zwaar of vuil werk. Bovendien zitten we met een krapte op de arbeidsmarkt, dus het wegvallen van zwaar of routinematig werk is eigenlijk heel welkom.’

Tot slot moeten we ons realiseren dat er heel veel wordt geïnvesteerd in AI, vooral in de VS en China. Heemskerk: ‘Dus moeten ook wij erin investeren om onze leidende positie te behouden of op z’n minst bij te blijven. Dat wordt alleen maar belangrijker.’

Techniek Nederland op DigiBouw

Tijdens DigiBouw op 20 en 21 november wordt het rapport overhandigd aan de voorzitter van Techniek Nederland, Doekle Terpstra. Ook is er een verdiepingssessie die wordt verzorgd door Techniek Nederland en TNO samen, waarin veel dieper wordt ingezoomd op wat de uitkomsten van het rapport en het onderzoek precies zijn. Wat gaat dit betekenen voor de technieksector, hoe bedrijven zich kunnen voorbereiden op nieuwe technologieën, welke kansen liggen er, hoe Techniek Nederland deze bedrijven verder kan helpen.