De 6 beste metseltips

In de bouw wordt nog altijd volop gemetseld. Bakstenen zijn in Nederland de meest gangbare gevelbekleding. Metselen is een vak dat je vooral in de praktijk leert. Het is een kwestie van veel doen, maar ook van weten wat je doet. Deze zes metseltips kunnen daarbij helpen.

Tip 1 Kies een steen met een keurmerk

Kies altijd voor een gevelsteen met een keurmerk, dan ben je zeker van kwaliteit. Getrommelde stenen worden vaak gekozen voor renovatieprojecten. Ze zijn ‘oud’ en daardoor niet superstrak van vorm. Dat is iets moeilijker verwerken. Bij keramische stenen zit de uitdaging ‘m in de kleur. Die kan per verpakking wel eens wat verschillen. Meng daarom stenen uit vier of vijf pakken door elkaar heen, zodat er in ieder geval geen lijnen of vlakken in de gevel ontstaan.

Tip 2: Kies de juiste specie bij de steen

Het is belangrijk dat de samenstelling van de specie is afgestemd op de mate van zuiging van de baksteen. Het zuiggedrag van de stenen staat aangegeven op de verpakking of bij de technische gegevens als ‘initiële wateropzuiging’. Die is in vier klassen verdeeld: van 1 (zeer weinig zuigend) tot 4 (sterk zuigend). Past de specie niet bij de steen, dan zal de hechting niet goed zijn. Nog een extra tip: gebruik schoon water bij het aanmaken van de specie.

Tip 3: Maak de stenen nat

Met het op de zuigende werking moeten de stenen voor gebruik nat worden gemaakt. Zeker in de zomer met wat hogere temperaturen is dat heel belangrijk. Droge stenen zouden onder die omstandigheden het water uit de specie veel te snel opnemen. Dan ontstaat er geen goede hechting en krijgt de muur geen stabiliteit. Het is voldoende om elke steen even in een emmer of speciekuip met water te dompelen. Liggen de stenen buiten en heeft het geregend, dan hoeft dat natuurlijk niet.

Tip 4: Werk netjes, met oog voor detail

Een gevel is een groot vlak. Een foutje, een kapotte steen, verschillen in voegdiktes: dat valt allemaal op. Werk dus zo netjes en consistent mogelijk. Houd je aan het gekozen metselverband. Heel vaak is dat halfsteens, waarbij de stenen in de lengterichting op elkaar komen te liggen. Maar er zijn nog heel veel meer metselverbanden. Houd je ook aan de gekozen voegdikte. In traditioneel metselwerk is dat meestal 10 à 15 millimeter.

Tip 5: Anticipeer op mogelijke spanning

Het is nodig om bij lange wanden dilatatievoegen in het metselwerk te maken. Dat voorkomt dat een gevel gaat scheuren, bijvoorbeeld als gevolg van grote temperatuurverschillen of windbelasting. Ook metselwerkwapening kan verstandig zijn, bijvoorbeeld bij metselwerk boven een raampartij. Metselwerkwapening is er in verschillende vormen, zoals een gedraaide rvs staaf of gaas dat bestaat uit fijne staalkabels en glasvezel.

Tip 6: Bescherm vers metselwerk tegen regen

Metselwerk dat nog niet volledig is uitgehard, is heel gevoelig voor vocht. Regent het verse metselwerk flink nat, dan bestaat er een grote kans dat de specie deels uitspoelt. Ook kunnen de stenen zelf gaan ‘uitbloeien’. Dat betekent dat er bepaalde stoffen (zoals zouten) uit de stenen naar buiten komen. Dat laat een witte waas achter die er maar moeilijk af gaat. Dek de pas gemetselde muur dus af. Na twee dagen is bescherming niet meer nodig, maar het metselwerk is gemiddeld na twee tot vier weken pas helemaal goed uitgehard.  
Nog een weertip: ga niet metselen als het vriest!